मत्स्यपालन व्यवसाय कसा सुरु करायचा?
नमस्कार मित्रांनो, आज मी तुम्हाला मत्स्यपालन व्यवसाय कसा सुरू करायचा? हे सांगणार आहे. तुम्ही या व्यवसायाबद्दल खूप ऐकले असेल, मग तुम्हालाही हा व्यवसाय सुरू करावा वाटला असेल, परंतु हा व्यवसाय कसा सुरु करायचा हे तुम्हाला माहिती नाही, तर हा लेख तुमच्यासाठीच आहे.
मत्स्यपालन व्यवसाय करणे खूप फायदेशीर आहे, म्हणूनच अनेक लोक हा व्यवसाय करण्याचा प्रयत्न करतात. हा व्यवसाय करणाऱ्यांना लाखोंचा नफा मिळत आहे आणि फायदा देखील होत आहे, कारण आपल्या देशात मासे खाणाऱ्यांची लोकसंख्या खूप जास्त आहे. लोकांना मासे खायला खूप आवडतात. काही लोक चवीसाठी खातात तर काही आरोग्यासाठी आणि काही लोक डॉक्टरांच्या सांगण्यावरून खातात. परंतु नफा फक्त मत्स्यपालनाचा व्यवसाय करणाऱ्या व्यक्तीलाच होईल.
मासे खाल्ल्याने प्रत्येकाचे आरोग्य चांगले राहते, म्हणूनच लोकांना मासे खाणे अधिक आवडते. ग्रामीण भागात, नद्या, तलाव इत्यादी नैसर्गिक स्त्रोतांमधून मासे मिळतात कारण या ठिकाणी मासे नैसर्गिकरित्या येतात. मात्र नद्या आणि तलाव सर्वत्र नसल्यामुळे मत्स्यपालन व्यवसाय करणाऱ्यांना याचा फायदा होतो. ग्रामीण भागात अनेक ठिकाणी जेथे नद्या आहेत, तेथे मासे सहज उपलब्ध होतात, परंतु अनेक ग्रामीण भाग असे आहेत की जेथे नदी किंवा तलाव नाही, अशा परिस्थितीत लोक खायला बाजारातून मासे विकत घेतात. जेव्हा ते लोक बाजारातून खरेदी करतात तेव्हा मासळी विक्रेत्याला फायदा होतो.
ग्रामीण भागात तसेच शहरांमध्येही अनेकांना दररोज मासे खाण्याची इच्छा असते, जेव्हा माशांना एवढी मागणी असेल, तेव्हा मत्स्यपालन व्यवसाय करणाऱ्यांसाठी ती एक सुवर्णसंधी आहे.
काही लोक लहान प्रमाणात मत्स्यपालन करतात परंतु ते मासे बाजारात पाठवत नाहीत ते फक्त त्यांच्या घरच्या कुटुंबासाठी मासे ठेवतात जेणेकरून त्यांना सहज मासे मिळतील परंतु आपण याला मत्स्यपालन व्यवसाय म्हणू शकत नाही. काही लोक हे आवडीने खातात, तर काही लोक आपल्या शरीरात आढळणारे प्रथिने टिकवून ठेवण्यासाठी ते खातात. मासे खाल्ल्याने आपल्या शरीरातील प्रथिनांची कमतरता भरून निघते, त्यामुळे डॉक्टरही आपल्याला सल्ला देतात की तुम्ही जर मांसाहारी असाल तर सेवन करा. अधिकाधिक मासे तुमच्या शरीरातील प्रथिने आणि जीवनसत्त्वांची कमतरता भरून काढतात.
आपल्या देशातील मासे खाण्याची आकडेवारी पाहिली तर आपल्या देशातील 60% लोकांना मासे खायला खूप आवडतात, 60% लोक म्हणजे आपल्या देशाची एकूण लोकसंख्या 70 ते 78 कोटी इतकी आहे की त्यांना मासे खायला आवडतात.
आपल्या देशात अनेक प्रकारचे मासे आहेत, त्यामुळे लोकांना त्यांच्या चवीनुसार ते मासे खायला आवडतात, प्रत्येकाला एकच मासा खायला आवडत नाही, प्रत्येकाला वेगवेगळ्या प्रकारचे मासे खायला आवडतात.
लोक कोणत्याही प्रकारचे मासे खात असले तरी ते व्यवसाय करणाऱ्या व्यक्तीसाठी फायदेशीर आहे, म्हणूनच जर तुम्ही व्यवसाय सुरू केलात तर तुम्हाला तुमच्या खर्चानुसार नफाही मिळू शकतो. तुम्ही एकदा केलेल्या नफ्यापेक्षा पुढच्या वेळी तुम्हाला थोडा जास्त नफा मिळेल, त्याचप्रमाणे जसे तुमचे मासे वाढतील तसा तुमचा नफा वाढतच जाईल.
• मत्स्यपालन व्यवसायाचे फायदे –
भारतात मत्स्यपालन व्यवसाय सुरू करण्याचे अनेक फायदे आहेत. या फायद्यांपैकी मी तुम्हाला काही फायद्यांबद्दल सांगतो, ज्यांची यादी खाली एक एक करून दिली आहे.
आत्ताच मी तुम्हाला सांगितले की आपल्या देशातील 60% लोकांना मासे खायला खूप आवडतात, त्यामुळे अधिक मागणी पूर्ण करण्यासाठी अधिक व्यवसाय असणे आवश्यक आहे, म्हणूनच या व्यवसायात भरपूर नफा आहे.
डॉक्टरांच्या सल्ल्यानेही लोक मासे खातात आणि काही लोक चवीमुळे आणि प्रोटीनची कमतरता भरून काढण्यासाठी मासे खातात.
आपल्या देशात अनेक नैसर्गिक स्त्रोत उपलब्ध आहेत जे नैसर्गिक पाण्याने भरलेले आहेत जसे की नद्या, तलाव, धबधबे इत्यादी. तुम्ही कोणत्याही स्त्रोताचे पाणी मत्स्यपालन व्यवसायासाठी वापरू शकता.
जर तुम्ही ग्रामीण भागात व्यवसाय केलात तर तुम्हाला आणखी नफा मिळेल कारण शेतमजूर तुम्हाला अगदी सहज आणि कमी किमतीत गावात उपलब्ध होतील.
जे शेतकरी आधीच शेळीपालन व्यवसाय, दुग्ध व्यवसाय, कुक्कुटपालन व्यवसाय करत आहेत, ते लोक देखील हा व्यवसाय अगदी सहजपणे करू शकतात आणि त्यांचा नफा वाढवू शकतात.
मत्स्यपालन व्यवसाय हा ग्रामीण भागात केला जाणारा व्यवसाय आहे, त्यामुळे या उद्योगाला आणखी वाढ करण्यासाठी सरकार प्रोत्साहन आणि कर्ज देत आहे.
जो व्यक्ती आधीच इतर ठिकाणी नोकरी करत आहे तो देखील हा व्यवसाय अगदी सहज करू शकतो कारण यात तुम्हाला संपूर्ण दिवसाचा वेळ देण्याची गरज नाही, फक्त थोडा वेळ काढून तुम्ही हा व्यवसाय करू शकता.
• मत्स्यपालन व्यवसाय कसा सुरू करावा?
आपल्या देशातील काही लोकांचा असा विश्वास आहे की मत्स्यपालन व्यवसाय करणे खूप सोपे आहे परंतु त्यांना अद्याप सत्य माहीत नाही, परंतु मी तुम्हाला यात सत्य सांगेन. मत्स्यपालन व्यवसाय हा एक असा व्यवसाय आहे जिथे तो सुरू करण्यापूर्वी तुम्हाला सखोल संशोधनाची गरज आहे कारण त्यामध्ये येणाऱ्या समस्यांवर उपाय शोधण्यासाठी तुमच्यासाठी त्याबद्दल सखोल संशोधन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. यामध्ये गुंतलेल्या समस्या खूप गुंतागुंतीच्या आहेत, म्हणूनच हा व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी तुम्हाला त्याबद्दल सखोल संशोधन करणे आवश्यक आहे.
1. माशांसाठी तलाव बनवा –
मत्स्यपालन व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी, माशांसाठी तलाव बांधणे आवश्यक आहे कारण आपण तलावामध्येच मासे वाढवू शकता. जर तुमच्याकडे आधीच तलाव असेल तर तुम्ही त्यातही हा व्यवसाय सुरू करू शकता, तुम्ही त्यात मासे वाढवू शकता. तलाव बांधून झाल्यावर तो नैसर्गिक स्रोतातील पाण्याने भरावा लागेल किंवा पाऊस येईपर्यंत वाट पहावी लागेल आणि पाऊस पडेल तेव्हा त्यात मासे टाकल्यावरच तो नैसर्गिक पद्धतीने भरावा लागेल.
नैसर्गिक पाण्यात मासे सहज आणि लवकर वाढतात, ज्यामुळे तुम्ही या माशांचा फार कमी वेळात व्यापार करू शकता. तुम्हाला हातपंपाचे पाणी वापरण्याची गरज नाही कारण अनेक प्रकारचे मासे असे असतात की त्यांना जगण्यासाठी फक्त नैसर्गिक पाण्याची गरज असते.
2. माशांची चांगली जात निवडा –
हा व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी माशांची निवड करणे अत्यंत आवश्यक आहे कारण अनेक मासे असे असतात की ते अनेक वर्षे थोडेच वाढतात, परंतु काही मासे असे असतात की ते काही महिन्यातच व्यवसाय करू शकतात. तुम्हाला असे मासे निवडावे लागतील जे कमी वेळेत चांगले वाढतील जेणेकरुन तुम्ही लवकरात लवकर अधिक माशांचा व्यापार करू शकाल. तुम्ही ज्या ठिकाणी हा उद्योग सुरू करत आहात तेथील रहिवाशांना कोणत्या प्रकारचे मासे आवडतात याचे संशोधन केल्यानंतर, तुमच्या माशांची जात निवडा जेणेकरून तुम्ही ते मासे बाजारात विकायला घेऊन जाल तेव्हा तुमची अधिकाधिक विक्री होऊ शकेल. आपल्या देशात कटला, रोहू, कोळंबी, सिल्व्हर कार्प, कॉमन कार्प असे विविध प्रकारचे मासे उपलब्ध आहेत जे तुम्ही एकाच तलावात पाळू शकता. हे देखील लक्षात ठेवा की तुमचा संपूर्ण नफा माशांच्या प्रजातींवर अवलंबून आहे कारण माशांच्या जितक्या चांगल्या प्रजाती तुमच्या व्यवसायात समाविष्ट केल्या जातील तितका तुमचा नफा वाढेल.
3. माशांच्या अन्नाचे व्यवस्थापन –
तुम्हाला माशांच्या आहाराची विशेष काळजी घ्यावी लागेल कारण तुमच्या माशांची वाढ तेव्हाच होईल जेव्हा त्यांना पौष्टिक आणि प्रोटीनयुक्त अन्न मिळेल. माशांची जलद वाढ करण्यासाठी चांगल्या दर्जाचे खाद्य खूप मोठी भूमिका बजावते. ग्रामीण भागात तलावातील घरातील अन्न हे माशांसाठी उत्तम मानले जाते, परंतु जर तुम्हाला हा उद्योग करायचा असेल तर तुमच्या माशांची लवकरात लवकर वाढ व्हावी म्हणून बाहेरील अन्नाचीही व्यवस्था करावी लागेल. दर्जेदार माशांचे अन्न मिळणे फार महत्वाचे आहे कारण जेव्हा मासे चांगले वाढतात तेव्हाच तुम्ही त्यांचा व्यापार करू शकता.
बाजारात अनेक प्रकारचे फिश फूड उपलब्ध आहे, ज्यामध्ये प्रथिने आणि गुणवत्ता जास्त प्रमाणात उपलब्ध आहे, जे खाल्ल्याने तुमची मासे जलद वाढतात. तुम्ही त्यांच्यामधून कोणत्याही प्रकारचे माशांचे खाद्य निवडू शकता आणि तुमच्या माशांना खायला देऊ शकता.
4. माशांची काळजी कशी घ्यायची –
माशांची काळजी घेणे फार महत्वाचे आहे. जेव्हा मासे वाढत राहतात तेव्हा सर्वात जास्त काळजी घेणे आवश्यक आहे. त्यांची काळजी घेण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या तलावातील पाण्याची ph पातळी नियमितपणे तपासावी लागेल. तुमच्या तलावाची पीएच पातळी 7 ते 8 दरम्यान असेल तरच ते माशांसाठी अनुकूल असेल. अन्यथा तुम्ही ते पाणी ताबडतोब बदलावे अन्यथा ते तुमच्या माशांना हानी पोहोचवू शकते. बगळे, गरुड आणि मासे खाणारे इतर पक्षी यांसारख्या अनेक धोक्यांपासून माशांना वाचवावे लागते, या सर्वांपासून माशांची काळजी घ्यावी लागेल.
5. मत्स्यपालन व्यवसायात लागणारी गुंतवणूक –
जर तुमच्याकडे आधीच तलाव असेल तर तुम्हाला त्यात एवढा खर्च करावा लागणार नाही, तलाव बनवण्याचा खर्च वाचेल.
मत्स्यपालन व्यवसायासाठी, सर्वप्रथम तुम्हाला एक तलाव बनवावा लागेल ज्याची किंमत किमान 60000 ते ₹70000 किंवा त्याहूनही अधिक असू शकते.
त्यानंतर तुम्हाला त्यात मासे टाकण्यासाठी पैसे खर्च करावे लागतील आणि माशांसाठी तुम्हाला खूप पैसे खर्च करावे लागतील जे सुमारे ₹700000 ते ₹800000 असू शकतात.
यानंतर तुम्हाला दररोज माशांना खायला घालण्यासाठी देखील पैसे खर्च करावे लागतील, मासे विक्रीसाठी योग्यरित्या तयार होईपर्यंत तुम्हाला दररोज माशांच्या खाण्यासाठी 1000 ते 2000 रुपये खर्च करावे लागतील.
जर आम्ही या सर्वांची संपूर्ण किंमत काढली, तर हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी तुम्हाला किमान ₹ 1000000 ची आवश्यकता असेल, त्यानंतर तो तुम्हाला त्यापेक्षा जास्त नफा देईल. (खर्च अंदाजे काढला आहे तुमच्या एरियानुसार खर्च कमी किंवा जास्त होऊ शकतो)
मला आशा आहे की मत्स्यपालन व्यवसाय कसा सुरु करायचा? | Fish Farming Bussiness Information in Marathi हा माझा लेख तुम्हाला नक्कीच आवडला असेल.
तुम्हाला या लेखाबद्दल काही शंका असल्यास किंवा त्यात काही सुधारणा व्हाव्यात असे तुम्हाला वाटत असेल तर त्यासाठी तुम्ही खाली कमेंट मध्ये लिहू शकता.
जर तुम्हाला मत्स्यपालन व्यवसाय कसा सुरु करायचा? | Fish Farming Bussiness Information in Marathi हा लेख आवडला असेल किंवा काहीतरी नवीन शिकायला मिळाले असेल, तर कृपया ही पोस्ट तुमच्या मित्रांना शेअर करा.
Tags:
how to start a fish farming business in Marathi
fish farming business
fish farming business plan
fish farming business in India